Mesatarisht, burrat jetojnë disa vjet më pak se gratë – por nuk dihet pse. Tani po analizohet ndikimi i kromozomit Y, i cili zhduket me kalimin e moshës tek disa meshkuj, i bën ata më të ndjeshëm ndaj sëmundjeve dhe ndoshta u shkurton jetën.
Sipas Entit Gjerman të Statistikave, jetëgjatësia e burrave dhe grave është rritur vazhdimisht gjatë dekadave të fundit, por një ndryshim mbetet: burrat ende vdesin mesatarisht rreth pesë vjet më herët se gratë. Është e ngjashme në të gjithë botën.
Një arsye e mundshme për këtë mund të jetë kromozomi Y. Të ashtuquajturat kromozome X dhe kromozomet Y janë pjesë e informacionit gjenetik në qelizat e trupit tonë.
Gratë zakonisht kanë dy kromozome X në qelizat e tyre, ndërsa burrat kanë një kromozom X dhe një kromozom Y. Kromozomi “mashkull” është dukshëm më i vogël se kromozomi X dhe siguron zhvillimin e karakteristikave seksuale mashkullore në embrion. Megjithatë, me plakjen, gjatë ndarjes së qelizave, kromozomi Y mund të zhduket. Kjo ka kohë që dihet në rrethet profesionale. Ky mutacion nuk është krejtësisht i padëmshëm, shpjegon kardiologu Andreas Cajer, i cili hulumton këtë temë në Spitalin Universitar në Frankfurt:
“Në dy-tre vitet e fundit ka pasur studime që kanë treguar se me humbjen e këtij kromozomi, sëmundjet kardiovaskulare, sëmundja e Alzheimerit, diabeti, si dhe sëmundja klasike e degjenerimit muskular të lidhur me moshën.
Dhe pas kësaj, lind pyetja: Si është e mundur kjo?
Qelizat e gjakut preken veçanërisht humbja e kromozomit Y ndodh kryesisht në qelizat e formimit të gjakut, të cilat prodhojnë miliarda qeliza gjaku në palcën e eshtrave çdo ditë, shpjegon Cajer. Nëse një qelizë e tillë burimore e gjakut humbet kromozomin Y, jo të gjithë pasardhësit e saj do ta kenë atë dhe shpesh qeliza të tilla prodhojnë edhe më shumë qeliza të reja gjaku se të tjerat. Sipas Cajer, rreth 40 për qind e meshkujve mbi 70 vjeç janë të prekur nga ky mutacion, ndërsa është vetëm rreth pesë për qind e 45-vjeçarëve. Megjithatë, jo të gjitha qelizat burimore të gjakut humbasin kromozomin Y – në vend të kësaj, krijohet një i ashtuquajtur mozaik qelizash me forma të ndryshme informacioni gjenetik. Lidhja me problemet e zemrës Ekipi hulumtues i kryesuar nga ky kardiolog tani do të donte të zbulonte se çfarë ndryshimesh në këto qeliza janë rezultat i mungesës së kromozomit Y. Sepse ndezja ose fikja e gjeneve mund të shkaktojë procese patologjike në trup.
Shkencëtarët ekzaminojnë rregullisht mostrat e gjakut nga pacientët e moshuar meshkuj me probleme të zemrës dhe kërkojnë qeliza pa një kromozom Y.
Është treguar se qelizat e gjakut pa një kromozom Y janë dukshëm më të shpeshta te meshkujt me sëmundje të zemrës sesa te meshkujt e shëndetshëm. Ndryshimet në organe në eksperimentet me kafshët, një grup kërkimor në SHBA ka arritur tashmë të demonstrojë rolin e rëndësishëm të kromozomit Y në shëndet.
Qelizat e gjakut pa një kromozom Y tek kafshët shkaktuan procese inflamatore – jo vetëm në zemër, por edhe në mushkëri dhe veshka. Rezultati është: indi shndërrohet në të ashtuquajturën fibrozë, ind që trashet dhe ngurtësohet. Plagë të tilla e bëjnë punën e zemrës më të vështirë dhe më pak të aftë për të pompuar gjakë. Ende nuk është sqaruar përfundimisht nëse ky zbulim mund të zbatohet edhe për njerëzit. Por qelizat nga pacientët në Spitalin Universitar në Frankfurt prodhuan gjithashtu më shumë substanca që shkaktojnë inflamacion: “Prandaj, ne besojmë se rezultatet e hulumtimit tek kafshët mund të aplikohen edhe te njerëzit. Nuk ka terapi për pasojat e mungesës së kromozomit Y. Gjithashtu nuk dihet nëse humbja e kromozomit Y mund të parandalohet.
Por ka disa zakone të jetesës që nxisin humbjen e kromozomit Y. Prandaj, kardiologu Cajer u rekomandon meshkujve që të jenë fizikisht aktivë, të mos pinë duhan dhe të shmangin stresin. Ekipi i Frankfurtit shpreson të zbulojë pasojat e mëtejshme të mungesës së kromozomit Y në trup dhe të jetë në gjendje të zhvillojë terapi kundër problemeve shëndetësore që lidhen me të. /natalmedia.com/
Materialet dhe informacionet në këtë portal nuk mund të kopjohen, të shtypen, ose të përdoren në çfarëdo forme tjetër për qëllime përfitimi pa miratimin e drejtuesve të “natalmedia”
